1• Jak włoski design jest liderem w zrównoważonym życiu.
2• Wizyta w Cluster FVG i Platformie Innowacji – nauka o eko-designie i zrównoważonych materiałach.
3• Wprowadzenie do koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle meblarskim.
4• Jak Włochy promują ekologiczne życie poprzez zrównoważoną architekturę.
5• Refleksje na temat tego, jak te praktyki można zastosować w Polsce.
Jak włoski design jest liderem w zrównoważonym życiu
Włochy są jednym z liderów w dziedzinie zrównoważonego budownictwa, z dużą liczbą certyfikowanych budynków LEED(Leadership in Energy and Environmental Design). Włoskie marki meblarskie wdrażają zasady ekoprojektowania, tworząc produkty w pełni zrównoważone. Włoska moda łączy luksus z odpowiedzialnością środowiskową, produkując odzież z wegańskiej skóry i materiałów z recyklingu. Firma Ferrari inwestuje w nowoczesne, ekologiczne fabryki, a wydarzenia takie jak Italian Design Day podkreślają zaangażowanie włoskich marek w zrównoważony rozwój. Riva 1920 wykorzystuje drewno pozyskane ze starych budowli albo mebli, które da się ponownie przerobić. Włoskie marki meblarskie wdrażają zasady ekoprojektowania, korzystając z materiałów odnawialnych i ograniczając odpady. Odpady elektroniczne. Studio Formafantasma, założone przez włoskich projektantów, przekształca odpady elektroniczne w innowacyjne projekty meblowe, podkreślając potrzebę odpowiedzialnego zarządzania. Segregacja odpadów: We Włoszech segregacja śmieci jest obowiązkowa, a za nieprawidłowe postępowanie grożą kary
💡Ciekawostka:
Co z plastikami z butelek
We Włoszech znajdują się Automaty zwrotne do recyklingu często nazywane butelkomatami działają na zasadzie przyjmowania pustych butelek plastikowych oraz puszek aluminiowych w zamian za zwrot kaucji
Wizyta w Cluster FVG i Platformie Innowacji – nauka o eko-designie i zrównoważonych materiałach.
Włoski design łączy tradycję z nowoczesnymi pomysłami, aby tworzyć rzeczy ładne i dobre dla planety. Projektanci korzystają z naturalnych materiałów, nowych technologii i lokalnych produkcji, aby zmniejszyć zanieczyszczenie i zużywać mniej energii. Włoskie miasta organizują targi i wystawy, na których promuje się ekologiczne rozwiązania w designie. Ważnym elementem włoskiego podejścia jest szacunek do przedmiotów i ich historii, co prowadzi do tworzenia produktów łatwych do naprawy i ponownego wykorzystania starych materiałów. Region Friuli Venezia Giulia jest przykładem, jak tworzyć piękne rzeczy, nie szkodząc przyrodzie, łącząc tradycję z nowoczesnymi, ekologicznymi pomysłami.Klaster reprezentuje strukturę partnerstwa publiczno-prywatnego, które działa na rzecz rozwoju gospodarczego, kulturowego i społecznego przemysłu kultury i kreatywnego. Dzięki współpracy z przemysłem kultury i kreatywnym, pomaga w rozwijaniu łańcucha produkcji, co przyczynia się do rozwoju regionu.Maritime Technology Cluster FVG (mareFVG) to partnerstwo publiczno-prywatne łączące przedsiębiorstwa, instytucje badawcze i administrację publiczną w celu promowania innowacji w sektorze morskim.Klaster FVG to inicjatywa regionalna w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska (FVG), skupiająca się na wspieraniu innowacji, współpracy i rozwoju gospodarczego w różnych sektorach. W regionie FVG funkcjonuje kilka klastrów branżowych, z których każdy koncentruje się na określonym obszarze przemysłu. Oto niektóre z nich:
1. Maritime Technology Cluster FVG
Maritime Technology Cluster FVG, znany również jako mareFVG, to klaster technologii morskich z siedzibą w Monfalcone. Jest to partnerstwo publiczno-prywatne, które łączy przedsiębiorstwa, instytucje badawcze i administrację publiczną w celu promowania innowacji w sektorze morskim. Klaster wspiera projekty badawczo-rozwojowe, organizuje szkolenia zawodowe oraz analizuje potrzeby rynku pracy i innowacji w sektorze morskim. Działa również jako platforma łącząca przedsiębiorstwa z potencjalnymi partnerami z innych regionów i krajów.
2. Wood Furniture Home Cluster FVG
Ten klaster skupia się na sektorze meblarskim i wyposażenia wnętrz. Jego celem jest wspieranie innowacji, promowanie zrównoważonego rozwoju oraz wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw w procesach cyfryzacji i transformacji ekologicznej. Klaster uczestniczy w projektach europejskich, takich jak Supporting recovery and business transformation of lighting & furniture SMEs for the Europe Industry of Tomorrow, które oferują wsparcie finansowe dla małych i średnich przedsiębiorstw na wdrażanie zaawansowanych technologii i rozwiązań cyrkularnych .
3. Cluster Scienze della Vita del Friuli Venezia Giulia
Klaster Scienze della Vita FVG koncentruje się na sektorze nauk o życiu, obejmującym biotechnologię, farmację i technologie medyczne. Jego celem jest promowanie współpracy między instytucjami badawczymi, przedsiębiorstwami i organizacjami publicznymi w celu wspierania innowacji i rozwoju gospodarczego w regionie. Klaster oferuje wsparcie dla startupów, ułatwia dostęp do finansowania, organizuje programy mentoringowe oraz promuje transfer technologii i współpracę międzynarodową .
Klastry FVG odgrywają kluczową rolę w rozwoju gospodarczym regionu Friuli-Wenecja Julijska, wspierając innowacje, współpracę międzysektorową i rozwój kompetencji w różnych branżach. Klaster FVG skupia się na meblarstwie i wyposażeniu wnętrz, promując innowacje, zrównoważony rozwój i cyfryzację dla małych i średnich przedsiębiorstw. Klaster Scienze della Vita FVG skupia się na sektorze nauk o życiu, promując współpracę instytucji badawczych, przedsiębiorstw i publicznych, aby wspierać innowacje i rozwój gospodarczy w regionie.
💡Ciekawostka:
Fotowoltaika
Wiele zakładów należących do Cluster FVG w regionie Friuli Venezia Giulia posiada własne instalacje fotowoltaiczne, które zasilają linie produkcyjne, biura i systemy automatyki
Wprowadzenie do koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle meblarskim.
- Zielony design w praktyce: jak robią to Włosi?
- Włoska filozofia projektowania od zawsze opiera się na jakości, ponadczasowości i emocjach, jakie wywołuje dobrze zaprojektowany przedmiot. W ostatnich latach te wartości połączyły się z ideą zrównoważonego rozwoju, co zaowocowało powstaniem włoskiego zielonego designu.
- Zamiast tworzyć meble na jeden sezon, włoscy projektanci coraz częściej myślą o tym, by ich produkty służyły przez wiele lat. Stosują naturalne materiały, takie jak lokalne drewno z certyfikatem FSC, aluminium z recyklingu czy tkaniny z konopi i lnu. Produkcja odbywa się z dbałością o środowisko — redukuje emisję CO₂, korzysta z energii odnawialnej i buduje zrównoważone łańcuchy dostaw. Wszystko po to, by meble były nie tylko piękne, ale też odpowiedzialne.
- Włoskie marki takie jak Arper, Kartell czy Riva 1920 wyznaczają trendy w ekologicznym designie. Arper słynie z minimalistycznych mebli biurowych i domowych, które projektowane są tak, by ograniczać zużycie plastiku i wody oraz umożliwiać łatwy demontaż i recykling. Kartell, ikona włoskiego designu, przeszedł prawdziwą transformację — jego kolekcja „Kartell Loves the Planet” pokazuje, że nawet plastik może być ekologiczny, jeśli pochodzi z biomasy lub recyklingu. Z kolei Riva 1920 to marka, która łączy rzemiosło z szacunkiem dla surowców, tworząc meble z odzyskanego drewna — między innymi pochodzącego z weneckich pali wodnych, czyli „briccole”. Te meble niosą ze sobą historię i duszę.
- Zielony design to jednak nie tylko materiały i technologia. To także zmiana mentalności. Coraz więcej włoskich konsumentów pyta dziś: Skąd pochodzi ten mebel? Czy da się go naprawić? Czy zostanie ze mną na lata? W odpowiedzi producenci oferują dłuższe gwarancje, serwisy naprawcze i pełną przejrzystość na każdym etapie produkcji.
- Włoska droga do zrównoważonego życia pokazuje, że dbanie o planetę nie musi oznaczać rezygnacji z piękna czy komfortu. Wręcz przeciwnie — zrównoważony design może być świadomy, osobisty i ponadczasowy. Kiedy wybierasz mebel, który jest nie tylko estetyczny, ale i odpowiedzialny, bierzesz udział w ważnej zmianie.
- W meblarstwie coraz większą rolę odgrywa gospodarka o obiegu zamkniętym — chodzi o to, by meble służyły jak najdłużej, a po zużyciu można je było łatwo rozłożyć na części, poddać recyklingowi lub naprawić. Włoskie firmy inwestują także w badania nad alternatywnymi, bardziej ekologicznymi materiałami, co sprawia, że stają się bardziej konkurencyjne na światowym rynku.
- Popularnym trendem jest na przykład wykorzystywanie drewna z odzysku, pochodzącego z dawnych gondoli weneckich. Te stare łodzie, wycofywane z użytku, zamienia się w designerskie meble: stoły, krzesła czy ramy łóżek. Drewno ma wyjątkową trwałość i charakter, nosząc ślady kontaktu z wodą i historię, którą wnosi do każdego projektu. To nie tylko recykling, ale też sposób na nadanie meblom duszy i fragmentu włoskiej tradycji.
- Studia takie jak Riva 1920 specjalizują się w takich projektach i eksportują je na cały świat jako luksusowe, ekologiczne produkty z certyfikatami potwierdzającymi zrównoważoną produkcję.
💡Ciekawostki:
Jak Włochy promują ekologiczne życie poprzez zrównoważoną architekturę.
- Technologie i materiały przyjazne środowisku. Włoska architektura wykorzystuje nowe technologie takie jak Panele fotowoltaiczne zielone ściany i dachy systemy odzysku wody deszczowej i energooszczędne oświetlenie. Pomaga to bardzo w dbaniu o środowisko i zmniejsza emisję Co² do atmosfery, przez co stan powietrza i ziemi się poprawia.
- We Włoszech jest prowadzony program Superbonus 110% od 2020 roku. Polega on na odliczeniu 110% kosztów od renowacji poprawiających efektywność energetyczną.Ten program znacząco przyczynił się do modernizacji budynków. Koszt programu przez 4 lata wyniósł rząd 215 miliardów euro gdzie wcześniej zakladano ze koszty do 2035 wyniosą 35 miliardow. Odpoczątku działania programu był on modyfikowane aż w 2023 roku ulga została obniżona do 90%. W ciągu paru następnych lat ulga będzie się zmniejszana w 2024 została zmniejszona do 75% a w 2025 roku została zmniejszona do 65% z powodu bardzo dużych wydatków państwa na ten projekt.
- Innowacyje projekty architektoniczne Takie jak Bosco Verticale w Mediolanie czyli wertykalny las. Na każdym balkonie znajduje się conajmniej jedno dorosłe drzewo. Jest to para dwóch wieżowców mieszkalnych pokrytych 800 drzewami i 5000 krzewami oraz 11000 mniejszych roślinek które będą pomagać pozbywać się Co² poprawiać jakość powietrza . Są też wady tego projekty wysokie koszty budowy, problemy z utrzymaniem roślin w dobrej kondycji, mogą być też narażone na uszkodzenia mechaniczne. Ciekawoska o Bosco Verticale jedna wierza ma wysokosc 80 metrow a druga 112 metrow pokryte roślinnością która tworzy na nich żywą fasadę. Ten projekt stał się symbolem zrownowaznoje architektury i inspiracją dla podobnych projektów. W 2015 roku została wybrany najpiękniejszym budynkiem na świecie
- W Wenecji roślinność samoistnie pokrywa daszki i elewacje budynków dodaje to uroku i unikatowości budynkowi. Jeżeli roślinność w jakimś miejscu nie rośnie są lampy które imitują ją zdjęcie. Wenecja jako miasto osadzone na wodzie powinna mieć duzy problem z roślinnością w mieście radzą sobie z tym dzięki roślinności która porasta budynki. W wodzie występują tez glony które potrafią osiadać na kamieniach przy brzegu
💡Ciekawostka:
Udine było najlepiej oświetlonym miastem?
Które już w 1889 roku wprowadziło elektryczne oświetlenie uliczne zasilane energią z kół wodnych i kanałów. Za ten pionierski projekt odpowiadał wynalazca Arturo Malignani
Ciekawoski o Wenecji
W Wenecji znajdują się 417 mostów z czego 72 są prywatne. Najwęższa uliczka posiada szerokość zaledwie 53 cm i nazywa się Calltta Varisco. Znajdują się tam 84 wieże dzwonniczne z czego 3 można zwiedzić
Refleksje na temat tego, jak te praktyki można zastosować w Polsce.
Włoski design pokazuje, że można łączyć piękno z troską o środowisko. To nie tylko modne hasło, ale codzienna praktyka – od wyboru materiałów, przez produkcję, aż po to, by meble czy ubrania służyły nam przez lata. Coraz częściej Włosi korzystają z drewna z odzysku, tworzą meble łatwe do naprawy i recyklingu, a ich architektura stawia na energooszczędność i zieleń, jak słynne Bosco Verticale w Mediolanie.
W regionie Friuli Venezia Giulia widać, jak współpraca firm, nauki i samorządów pomaga rozwijać technologie przyjazne planecie. Programy takie jak Superbonus pokazują, że Włochy poważnie traktują poprawę efektywności energetycznej budynków i zachęcają do ekologicznych zmian.
To, co robią Włosi, może być inspiracją dla Polski – pokazują, że dbanie o środowisko nie oznacza rezygnacji z wygody czy stylu. Włoski design to po prostu świadome podejście do życia, które warto naśladować.